.
" VERBA VOLANT, SCRIPTA MANENT "
"Słowa ulatują , pismo pozostaje"
łac.
Zygmunt Wejchan
Zygmunt Wejchan - żył w latach 1893-1937. Powstaniec wielkopolski, długoletni wójt starogrodzki, założyciel i prezes Kasy Stefczyka w Starorodzie oraz Spółdzielni Mleczarskiej
w Chełmnie. Patriota i społecznik.
CZYTAJ WIĘCEJ O ZYGMUNCIE WEJCHANIE>>>
Ks.Kazimierz Kręcki
Kazimierz Kręcki -żył w latach 1817-1856.Proboszczem parafii Starogród był w latach 1845-1856. Człowiek wielkiego umysłu i aktywny działacz na rzecz utrzymania świadomości narodowej, dobra publicznego,redaktor naczelny tygodnika "Katolik Diecezji Chełmińskiej".Cyt. za dr Z.Raszeją"..założył tu patriotyczne stowarzyszenie Liga Polska, prowadził w parafii i okolicy akcję oświatową, wspólnie z innymi duchownymi wystosował 28.07.1848 r. petycję do pruskich władz oświatowych w Berlinie o zwiększenie liczby godzin nauki języka polskiego w pomorskich szkołach elementarnych i gimnazjalnych. Od 1849r. był redaktorem czasopisma wydawanego w Chełmnie "Katolik Diecezji Chełmińskiej".Czasopismo to zachęcało do pielęgnowania kultury polskiej i regionalnej oraz,mowy polskiej.Gazeta przestała wychodzić w 1851r. na mocy restrykcyjnego(kulturkampf)pruskiego prawa prasowego.Zachorował w czasie ratowania parafian przed skutkami powodzi i zmarł 13 lutego 1856r. Cyt. za dr Szczepanem Wierzchosławskim z monografii "Dzieje Chełmna"..W latach 1850-1851 publikowano w nim (Katoliku Diecezji Chełmińskiej)"Życiorysy biskupów chełmińskich"pióra księdza Kręckigo....Nieco miejsca poświęcano językowi polskiemu i omówieniu celów i działalności Towarzystwa Pomocy Naukowej Prus Zachodnich. .... Na ześrodkowanie się polskiego ruchu umysłowego w Chełmnie w dobie Wiosny Ludów niebagatelny wpływ miał fakt iż ziemia, której miasto użyczyło swej nazwy, obfitowała w wykształconych ludzi,dysponujących majątkiem i przede wszystkim posiadających polską świadomość narodową, która ujawniała się w pracy dla dobra publicznego.Byli to: Mateusz Ślaski, Karol Kalkstein, Franciszek Kobyliński, Adam Pokojski, Kazimierz Kręcki, Stanisław Machorski".
Ks.Józef Zaborowski
Ksiądz Józef Zaborowski żył w latach 1830-1902.Proboszczem parafii starogrodzkiej był w latach 1866-1902. Był prezesem założonego w 1898r.Towarzystwa Ludowego w Bieńkówce oraz założonego 13.09.1896r.Towarzystwa Rolniczego w Starogrodzie.Członek (1899-1902)Towarzystwa Naukowego w Toruniu.
Ks. Marian Kończewski
* 06.12.1908 r. w Osnowie
+ 23.07.1992 r. w Chełmnie
Imiona rodziców : Józef i Anna z domu Stefańska
akt urodzenia Ks. Mariana Kończewskiego, źródło - strona: genealogiawarchiwach
Osnowo. Dom rodzinny , rodzice i rodzeństwo -rok 1927
Wykształcenie cywilne: Teologia i Filozofia
Stopień polski: kapelan kapitan ( odpowiednik armii angielskiej major)
Rozkazem Ministra Obrony Narodowej z dnia 16 kwietnia 1970 roku został awansowany do stopnia podpułkownika W.P. o czym doniósł Generalny Dziekan W.P. ks. Ppłk Julian Humeński pismem z dnia 05.05.1970 r. za zasługi bojowe w latach 1939 - 1945
Ordery polskie: Odznaczony został dwukrotnie Medalem Lotniczym
Ordery i odznaczenia państw obcych:
• France-Germany –Medal z gwiazdką
• Defense Medal za Zasługi dla Obronności
• War Medal- wojenny
W latach 1929-1933 był alumnem Seminarium w Pelplinie.
Święcenia kapłańskie otrzymał 23 grudnia 1933 r. w Pelplinie.
Pielgrzymka do Rzymu. _ Pierwsze parafie...
- 01.01.1934 r. do 30.10.1935 r. – wikariusz w Przysiersku
- 01.07.1935 r. do 30.06.1936 r. - wikariusz w Komierowie
- 01.07.1936 r. do 30.06.1937 r. - wikariusz w Gdyni
- 01.07.1937 r. do 31.08.1938 r. - wikariusz w Lignowach
- 01.09.1938 r. do 23 07.1939 r. - wikariusz w Tczewie
- 23.07.1939 r. został zamustrowany jako kapelan P.L.O. na m/s Chrobry
udał się do Afryki, Ameryki Południowej
- 13.11.1939 r. przybył do Anglii ( statek przeznaczono do celów wojennych )
a ks. Marian został zwolniony wraz z częścią załogi.
Zamieszkał w Londynie przy polskim kościele.
- 01.03. 1941 r. do 22 07.1947 r. był kapelanem Polskich Sił
Powietrznych w Anglii w stopniu kapitana [ odpowiednikiem w armii angielskiej major], po załatwieniu spraw repatriacyjnych powrócił do Polski 22.07.1947 r.
Otrzymał dekret 11.08. 1947 r. na Administratora w Jeżewie, jednak Kuria Biskupia w Pelplinie wysłała drugi dekret 18 sierpnia 1947 - L. Dz. 5011/47r. [uchylając poprzedni] zawierający nominację ks. Mariana Kończewskiego na Administratora parafii Świętej Barbary w Starogrodzie w dekanacie chełmińskim od
01.09.1947r.
Wikariusz Generalny dopisał:
„wyrażam nadzieję ze ks .Administrator wstępując w ślady swego poprzednika Ks. Romana Lena ,dołoży wszelkich starań, by doprowadzić do szczęśliwego końca dzieło odbudowy zniszczonej świątyni starogrodzkiej”.
Dziekan i proboszcz Chełmiński ,Ks.Tadeusz Andrzejewski 20.10.1947 r.
Zaświadczył że : „ sprawuje swoje obowiązki sumiennie i prowadzi dalej dzieło
odbudowania pięknego kościoła starogrodzkiego”
11-12 listopada 1947r. zdał egzamin proboszczowski , poprosił o instytucję kanoniczną na administrowana parafię i beneficjum. 27.02.1948 r. Dziekan i proboszcz chełmiński wprowadził uroczyście nowego beneficjanta do kościoła parafialnego. W przemówieniu dziekan nawiązał do postaci błogosławionego Andrzeja z Osnowa , który w pobliskim Kałdusie wiódł świątobliwy żywot pustelnika .
11 listopada w dzień Św. Marcina 1968 r. biskup Kazimierz Józef Kowalski mianował go radcą duchownym „ ad honores” jako uznanie zasług pisząc w dekrecie ( praca przedwojenna, szczęśliwy powrót z II wojny światowej, podczas której pracował gorliwie w duszpasterstwie naszych Rodaków w Anglii , zawitał do parafii Starogród zabrał się do wykończenia budowy, do urządzenia wnętrza, rozszerzenia i upiększenia cmentarza parafialnego. Kiedy diecezja mogła Mu dostarczyć pomocnika , odznaczał się Ksiądz Proboszcz wybitną zaletą najlepszego współżycia ze Swoim współpracownikiem. Wreszcie stał się wybitnym dobrodziejem naszego Wyższego Seminarium Duchownego.)
Ksiądz Marian Kończewski był wielkim, niestrudzonym i oddanym czcicielem Matki Bożej,zwłaszcza w Jej Jasnogórskim wizerunku. Ukochane nabożeństwa to: Nabożeństwo Majowe (w latach 60-tych i 70-tych kościół wypełniony, zwłaszcza dziećmi) i Apel Jasnogórski.
Jako proboszcz przeżywał w Starogrodzie 23 grudnia 1983 r. Jubileusz Kapłaństwa
Otrzymał list z życzeniami od biskupa Mariana Przykuckiego .
31 października 1985 r. Kuria Biskupia Chełmińska zakomunikowała , że ma zamiar przenieść Przewielebnego Księdza Radcę z dniem 01 grudnia 1985 r. w stan spoczynku. Przewielebny Ksiądz Radca będzie mógł pozostać na plebanii i służyć pomocą duszpasterską swemu następcy.
12 listopada przedłużono termin przejścia na emeryturę do końca czerwca 1986 r.
Dekret podpisał biskup Marian Przykucki06.06.1986 r. napisał : „ Po przejściach wojennych Ksiądz Radca od 1947 r. prowadził duszpasterstwo w trudnej parafii , do której przybyła po wojnie znaczna część ludności z innych dzielnic Ojczyzny.
Dodatkowy trud stanowił przejęty kościół poewangielicki w KOKOCKU.
W trzy lata po złotym jubileuszu nastąpiło zwolnienie z obowiązków proboszcza starogrodzkiego z dniem
30.o6.1986 roku.
Następcą został z dniem 01.07. 1986 r. ks. Jerzy Jurkiewicz.
W lipcu ksiądz Marian po rozmowie z biskupem Marianem Przykuckim otrzymał zaproszenie od proboszcza i dziekana chełmińskiego ks. Jana Kujaczyńskiego , by zamieszkał w plebanii farnej w Chełmnie. Włączył się czynnie w duszpasterstwo do samego końca , odprawiając Msze Święte i pełniąc posługę w konfesjonale.
ks.M.Kończewski, Aniela Chlipała - Starogród 1987r(po pogrzebie śp. Józefa Chlipały),
Swoich dawnych parafian wspierał duchowo w trudnych chwilach do samego końca swoich dni, nawet wtedy, kiedy Jemu samemu było już trudno.
Po krótkiej chorobie umarł w swoim mieszkaniu w plebanii w Chełmnie 23 lipca 1992 roku.
Ciało ks. Kończewskiego złożono w kostnicy Sióstr Miłosierdzia.
Dnia 25 lipca 1992 roku ciało przewieziono do kościoła parafialnego w Starogrodzie. Obrzędom ostatniego pożegnania przewodniczył biskup Andrzej SUSKI, ks. protonariusz Jerzy Buxakowski dziękował Zmarłemu za coroczne ofiary , składane na potrzeby WSD.
Ciało złożono do grobu na cmentarzu parafialnym w Starogrodzie.
CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI
Życiorys opracowała Aniela Chlipała korzystając z pomocy, użyczenia materiałów i życzliwości rodziny Ks.M.Kończewskiego. (23.04.2008r.)